25. Vissara að hafa lesefni, til að leiðast ekki biðin

Við sama tækifæri og Mbl.is flytur fréttir af "fjölgun ferða í haust" (þeas. að skipt verður yfir á vetrartíðni!), berast fregnir af könnun þar sem í ljós kemur að þeir sem taka strætó eru um helmingi lengur að komast milli staða en þeir sem fara á einkabíl.

Meðalferð á höfuðborgarsvæðinu til vinnu eða skóla er á bilinu 11 til 15 mínútur, en þegar strætó er tekin er meðalferðin orðin 25 mínutur eða þar um bil.

Hnoðri fékk að reyna það á eigin skinni á sínum tíma hvað það er skitið að stóla á almenningssamgöngur þegar búið er í hafnarfirðinum en unnið í Reykjavík. Á virkum degi gat ferðin niður í miðbæ hæglega tekið 45 mínútur, og um helgar hálfa aðra klukkustund (!).

 

Þetta er auðvitað bilun! Og eins og við er að búast eru borgar- og bæjarstjórnir alltaf jafn vitlausar, og halda að fólk fáist til að nota handónýtt kerfi þegar biðstöðvarnar fá nafn. -Það sem vantar er að strætó komi fólki hratt og greitt, og án mikillar biðar milli staða.

 

Það er gaman að reyna að reikna út hvað hægagangurinn í kerfinu kostar, og reyna að hengja verðmiða á óþægindin:

Að aka bíl úr Hafnarfirði niður að Lækjartorgi tekur um 15 mínútur í venjulegri umferð. Að taka strætó sömu leið hæglega 45 mínútur eisn og fyrr var getið. Það fara því lauslega reiknað 60 mínútur til spillis hvern dag hjá Hafnfirðingi, þegar ferðast er með strætó.

Ætli megi ekki verðleggja klukkustundina á 1.000 kr, ef við lítum til meðaltekna í lægri stigum þjóðfélagsins. Margfaldað með 30 dögum mánaðarins eru því óþægindin við það að taka strætó að kosta um 30.000 kr hvern almanaksmánuð.

...svo bætist fargjaldið við.

Svo merkilega vill til að 30.000 kr er afborgunin af 2.200.000 kr bíl, með fjármögnun hjá Glitni til 72 mánaða.

 

Þetta er auðvitað einfaldað dæmi. Að reka bíl kostar skelfing mikið þegar við bætast tryggingar, bensín og viðhald, en það gefur augaleið að fólk með frekar lágar tekjur hefur efni á að borga sig undan þeim hrikalegu óþægindum sem fylgja því að taka strætó -og fólk með íslenskar meðaltekjur hefur nákvæmlega enga ástæðu til að segja skilið við einkabílinn.

Á meðan halda kjörnir fulltrúar í borgar- og bæjarstjórnum að eyða skattpeningunum okkar í úrræði sem aldrei eiga eftir að virka. Ef þeim væri í raun annt um hag borgara, þá myndu bæjar- og borgarstjórnir berjast fyrir því að 40% innflutningstollar og 25% virðisaukaskattur yrði felldur af bílum, og felldir við sama tækifæri bensínskattar og -tollarnir sem valda því að eldsneytið kostar hér á landi þrefalt það sem gerist vestanhafs.

(Þá gætum við hæglega lagt niður strætókerfið, og lækkað útsvarið í samræmi)

Samgönguvandinn á höfuðborgarsvæðinu felst einkum í því skattokri sem er á öllu sem við kemur einkabílnum.

Með blaðið og kaffibollann í strætó í haust

Athugasemdir

[Ólafur Guðmundsson, 1.8.2007 kl. 11:07]

Það er varla heil brú í þessari grein hjá þér. S.b.r. við:

"Þetta er auðvitað einfaldað dæmi. Að reka bíl kostar skelfing mikið þegar við bætast tryggingar, bensín og viðhald, en það gefur augaleið að fólk með frekar lágar tekjur hefur efni á að borga sig undan þeim hrikalegu óþægindum sem fylgja því að taka strætó -og fólk með íslenskar meðaltekjur hefur nákvæmlega enga ástæðu til að segja skilið við einkabílinn."

Hvað meinarðu með þessu? Ertu að segja að fólk með lágar tekjur hafi ekki efni á því að taka strætó útaf óþægindunum og tímaeyðslunni sem fylgir því? Það verði því að eiga einkabíl? 

Það er fáránlegt að halda því fram að þú sért 15 mín. á bílnum þínum frá því að þú lokar útidyrahurðinni hjá þér í Hafnarfirði og þangað til að þú ert búinn að stimpla þig inn á vinnustaðnum þínum við lækjartorg. Dágóður tími af þessum 15 mín. fer í það að finna sér bílastæði og að koma sér fótgangandi í vinnu nema þú hafir t.d. leigt þér stæði alveg við vinnuna. En þá er þessi 1.000 kall farinn fyrir út um gluggann í kostnað á leigu á bílastæði.

[Promotor Fidei, 1.8.2007 kl. 15:14]

Það er dýrt að eiga bíl, en það er líka dýrt að nota almenningssamgöngur sem eru óratíma að koma manni á milli staða.

Könnunin sem minnst var á í annarri frétt á Mbl.is var skýr um að það að ferðast með strætó til vinnu eða skóla tekur að jafnaði ca 15 mínútum lengri tíma en sama ferð á einkabíl. Ekki kemur fram í greininni hvort bílastæðatafir eru teknar með í reikninginn, en þó þykir mér líklegast að allir mögulegir þættir í ferðatíma hafi verið taldir með. (Bílastæðavandinn er líka helst bundinn við miðju miðborgarinnar, og hefur varla áhrif í öðrum borgarhlutum)

Það sem ég er að "meina með þessu" er að almenningssamgöngukerfið á höfuðborgarsvæðinu kemur fólki hægt og illa milli staða.  Þó dýrt sé að reka einkabíl á Íslandi, þá eru óþægindin af að taka strætó, s.s. mæld í tímatapi, pirringi, og vosbúð á meðan beðið er, það mikil í núverandi kerfi að jafnvel láglaunafólk hefur efni á að borga sig undan óþægindunum, og er í mörgum tilfellum að gera góð skipti.

Eins silalegt og strætókerfið er núna, með gisnu leiðakerfi þar sem vagnarnir koma aðeins tvisvar til fjórum sinnum á klukkustund, er síðan rakið dæmi fyrir þá sem hafa sæmilegar tekjur að borga sig undan óþægindunum við almennningssamgöngur og kaupa sér bíl. 

Ef almenningssamgöngur eiga að vera raunhæfur kostur, sem höfðar til alls almennings, er mest áríðandi að fólk komist hratt og beint með strætó, en ekki hvort námsmenn fá ókeypis í vagninn eða hvort stoppistöðvarnar bera hver sitt eigið nafn. Ef strætó kemur fólki ekki greiðlega milli staða, þá notar fólk einfaldlega einkabílinn, og því meiri sem munurinn er á ferðatíma (og þægindum) milli strætó og einkabíls, því líklegra er að fólk velji bílinn.

Í sumum tilvikum er ekki svo óþægilegt að nota strætó. T.d. eru samgöngur í allar áttir frekar greiðar fyrir þann sem býr nálægt Hverfisgötunni, eða í göngufæri við lykilstöðvar. En í öðrum tilvikum er alveg óbærilegt að nota strætó, og augljóslega miklu þægilegra (og hagkvæmara, ef þú leggur verðmiða á óþægindin), að reka einkabíl. Sú er t.d. raunin hjá þeim sem býr í Hafnarfirði, Garðabæ eða Kópavogi og sækir vinnu í Reykjavík.

Að leysa samgönguvanda íbúa höfuðborgarsvæðisins getur því falist í tvennu: að snarfjölga tíðni ferða, og fjölga leiðum EÐA fella niður eða snarlækka skatta og gjöld á öllu sem við kemur rekstri einkabílisins.

Allar tilraunir sem ekki stefna í aðra hvora þessara átta eru sóun á skattpeningum.

[Ingvar Skúlason, 1.8.2007 kl. 16:40]

Ég get tekið undir þetta í meginatriðum. Ég reyndar sé ekki að fjölgun ferða komi til með að skila eins miklu og þú heldur fram, þær munu áfram taka jafn langan tíma.

[Promotor Fidei, 2.8.2007 kl. 15:03]

Minnst af þeim töfum sem fylgja því að taka strætó hlýst af því að vagninn þarf að staldra við á nokkrum stoppistöðvum á leiðinni.

Aðal lengingin á ferðatíma hlýst af

-langri bið á biðstöðinni (enda langt á milli vagna)

-bið milli vagna (enda tímatöflur oft ósamræmdar, og leiðakerfið svo gisið að iðulega þarf að taka tvo-þrjá vagna þegar ferðast er þvert yfir höfuðborgarsvæðið)

-að vagninn sem tengir saman punkt A og punkt B fer ekki beinustu leið. Þannig þarf t.d. til að ferðast úr Miðbæ Hafnarfjarðar og upp á Bíldshöfða, að taka stóran sveig gegnum vesturhluta höfuðborgarsvæðisins, og sveigja upp við Kringlu áður en haldið er í austurátt.

Stjórnmálamennirnir eru að vanda að bjóða lyfleysur við samgönguvandanum, og hallast ég æ meir að því að best væri að fella nðiur okurtolla og skatta á öllu sem við kemur rekstri einkabílsins, svo að fólk geti leyst sín samgönguvandamál sjálft. Að veita stjórnmálamönnunum umboð til að leysa vandann er augljóslega ekki að skila sínu.