4. Aftur þarf tjáningar og skoðanafrelsið að lúta fyrir róttækri siðvöndunarstefnu

Er ég einn um það að hafa áhyggjur af þróun mála á Íslandi? Enn eitt dæmið hefur bæst við þau fjölmörgu tilfelli þar sem réttur manna til tjáningar- og skoðanafrelsis er virtur að vettugi vegna gruns um siðferði sem ekki fellur að skapi háværra sjálfskipaðra siðapostula. Nú er það tölvuleikurinn RapeLay sem menn geta ekki séð í friði.

Og eins og venjulega upphefjast misvitar bloggraddirnar í athugasemdum við fréttir mbl.is, flestar hverjar í formi "húrra og amen"-skeyta frá fólki sem vill ekki leyfa öðrum að hafa annað siðferði en það sjálft. -Og, eins og líka gerist venjulega, hafa fæstir haft fyrir því að kynna sér málið, gaspra út frá því litla sem stendur í fréttunum og telja aldeilis gott að hið opinbera fái að ráðskast með það hvaða tölvuleiki menn spila. Nýbakaður ráðherra hikar ekki við að lýsa því yfir að banna ætti svona lagað, enda varla hægt að treysta almúganum fyrir því að ráða því sjálfur hvað þau skoðar á netinu.

Eins og aðstandendur Torrent.is, sem hýsa leikinn, bentu á þá verða menn ekki morðingjar af að spila skotleiki og verða því varla heldur nauðgarar af að spila leik þar sem þeir eru settir í spor japansks "perverts". Af upplýsingum um leikinn á Wikipedia.com má ráða að hér sé á ferðinni gagnvirk saga sem endað getur á ýmsa vegu. Meðal annars getur "nauðgarinn" lent í því að vera stunginn til bana af fórnarlambi sínu eða endað fyrir lest.

Leiknum mætti lýsa sem rafrænni frásögn sem endurspeglar menningarkima japansks samfélags og segir söguna frá sjónarhonni lestarkáfarans, alræmdar "perrategundar" í Japan, svona eins og "krókódílamaðurinn" er á Íslandi. Ef Murakami myndi gera eitthvað þessu líkt þætti það líklega brakandi snilld.

Nú reikna ég með að ríkislögreglustjóri og ráðherrar taki næst til við að fjarlægja aðrar frásagnir af nauðgunum. Kannski menn byrji á Biblíunni og nokkrum vel völdum sagnasöfnum úr grískri goðatrú. Hendum líka völdum íslendingasögum, og grisjum síðan allt fram í Houellebecq. Hver veit hverju menn gætu tekið upp á ef þeir slysuðust til að lesa sorann sem er að finna í þessum ritum.

Kannski er næsta skref að Dómsmálaráðherra setji á laggirnar siðalögregludeild að Sádi-Arabískri fyrirmynd. Þá held ég aldeilis að margir moggabloggarar myndu gleðjast.

 

Æ, hvað er að verða um Ísland? Hvernig stendur á því að svo fáar raddir andmæla siðavöndunarkórnum sem vill ekki leyfa fólki að halda bláar ráðstefnur í friði eða spila dónalega tölvuleiki? Erum við að breytast í hægrikristið beturvitrunga siðaveldi að bandarískri fyrirmynd, þar sem ekki er pláss fyrir neitt annað en hvolparómantík og trúboðastellinguna með ljósin slökkt? Hvenær fer það að gerast hér á landi að ríkislögreglustjóri fer í mál við sjónvarpsstöðvarnar vegna þess að sést fyrir slysni í geirvörtu í beinni útsendingu?

Og svo bara verð ég að láta fljóta með að fólk skoði vandlega myndina sem mbl.is notar með fréttunum af RapeLay. Ég fæ ekki betur séð en að þar sé kvenfígúra glennt framan í lesendur með brundklessurnar lekandi niður andlitið. Alveg óborganlegt, og raunar dæmigert, að siðavandaða pakkið skuli fjargviðrast yfir því sem það aldrei hefur séð, en tekur ekki eftir því sem er fyrir framan nefið á þeim.

Nauðgunarleikur fjarlægður af íslenskri vefsíðu

Athugasemdir

[Þarfagreinir, 25.5.2007 kl. 23:09]

Nei, þú ert ekki einn um að hafa áhyggjur af þróun mála á Íslandi. Fjölmiðlar virðast vera í einhvers konar sjálfskipaðri herferð til að grafa upp ógeðfellt efni á íslenskum vefsvæðum og slengja því framan í alþjóð, og öll smáatriði látin fylgja með, þar með talið upplýsingar um hvar nákvæmlega má nálgast þetta efni.

Ég árétta enn og aftur að þessi leikur leyndist innan um alls konar efni - efni sem allt er siðlegt og engan veginn vafasamt. Einhver fréttamaðurinn hefur þurft að grafa þetta upp. Enginn hafði áhuga á þessum leik áður en fjölmiðlar komust í málið.

Og af hverju er það svona mikið verra að hann hafi ratað á íslenskt svæði? Þeim sem finnst það svívirða skilja einfaldlega ekki hvernig netið virkar.

En þá óttast maður auðvitað að þegar fólk fer að skilja hvernig netið virkar, þá fari það fyrst í alvöru að kalla eftir netsíum ...

Já, ég hef áhyggjur. 

P.S. Þessi leikur er ógeð, blablabla ... bara til að fyrirbyggja árásir á mig á þeim forsendum að ég sé að verja hann sjálfan.

[emmi (IP-tala skráð) 25.5.2007 kl. 23:47]

Alveg hjartanlega sammála þér.

[ex354 (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 08:37]

"Enn eitt dæmið hefur bæst við þau fjölmörgu tilfelli þar sem réttur manna til tjáningar- og skoðanafrelsis er virtur að vettugi vegna gruns um siðferði sem ekki fellur að skapi háværra sjálfskipaðra siðapostula"

Ertu að grínast? Þá hlýt ég að vera einn af þessum siðapostulum. Kannski vegna þess að nauðgun er eitthvað sem hefur snert mína fjölskyldu, ég veit ekki, en allavega finnst mér orðið óbærilegt að sjá hversu raunveruleikafyrrt sumt fólk er.

Að finnast allt í lagi að leika leiki þar sem konum er nauðgað bara svona til skemmtunar er sjúklegt.

Það getur vel verið að fólk "verði ekki að morðingjum" af því að leika morðingja leiki. Eða að fólk "breytist í nauðgara" af því að leika sér að því að nauðga konum á netinu. EN það sem að þessir leikir gera er að gera lítið úr lífi fólks. Leikirnir senda skilaboð til barna sem að eru að læra um lífið og þau skilaboð eru að hvorki mannslíf né líkami konunnar er virðingarverður. Það er allt í lagi að LEIKA sé að því að meiða aðra. Það er verið að normaliza þessa hegðun og það er EKKI allt í lagi.

[David (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 09:28]

Það skiptir voðalega litlu máli þó að þessi leikur hafi verið fjarlægður af torrent.is, þessi leikur er á þúsundum torrent síðna á netinu. Ef eitthvað er þá jókst bara niðurhal á leiknum á torrent.is eftir þetta fjölmiðlafár.

Þessi þróun er mikið áhyggjuefni.

[Árni Þór, 26.5.2007 kl. 09:42]

"Leikirnir senda skilaboð til barna sem að eru að læra um lífið og þau skilaboð eru að hvorki mannslíf né líkami konunnar er virðingarverður.  Það er verið að normaliza þessa hegðun og það er EKKI allt í lagi."

 Hvernig eru morðleikir ekki að gera slíkt hið sama?  Ég trúi því varla að neinum fynnist það minni glæpur að berja fólk til bana með kúbeini (ég man eftir fleiri en einum leik þar sem það er gert).  Ég hef sjálfur spilað við og við leiki þar sem fólk er stungið, barið, skotið eða þaðan af verra í vel á annan tug ára.  Ég hef ekki tekið eftir því að hvorki mín skoðun né skoðun almennings hafi á þeim tíma breyst í þá átt að sú hegðun hafi verið normalizeruð á þeim tíma.  Ekki svo að skilja að RapeLay sé ekki sjúkur leikur, en hann hefur fengið mun meiri athygli og auglýsingu en hann á skilið.

Ef við horfum svo framhjá þessari siðferðis- og réttlætis umræðu.  Þá er skemmtilegt og skondið að sjá hversu fáfræðin um internetið og torrent er mikil á meðal fréttamanna.  Enn skemmtilegra er að sjá hvernig þessi fáfræði er á engan hátt að stoppa þá í að útskýra hlutina.  Það var ekki fyrr en í gær í "Ísland í dag" sem einhverjir voru búnir að reyna að kynna sér hvað torrent væri, en jafnvel það bar þess merki að fréttamennirnir vissu ekkert.  Auk þess sem það innskot var undarlegt að því leyti að um hlutdræga frétt var að ræða.  Umsjónamenn voru búnir að ákveða það fyrirfram að allt það sem á vefnum Istorrent væri ólöglegt.  En það er kannski sú gerð af fréttamennsku sem einhverjir kjósa, ekki ég en einhverjir ef til vill. 

[Finnur Pind (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 14:39]

Ég er innilega sammála þessari færslu.

[G. H. (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 16:29]

Góð færlsa, takk fyrir að vera vitrari en flestir moggabloggarar.

[ex354 (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 17:22]

"Hvernig eru morðleikir ekki að gera slíkt hið sama?  Ég trúi því varla að neinum fynnist það minni glæpur að berja fólk til bana með kúbeini (ég man eftir fleiri en einum leik þar sem það er gert)."

Ég sagði aldrei að mér finndist það minni glæpur. Mér finnst þó vera kominn tími til að skoða nánar hvað er verið að selja fólki sem "leiki".

Einhversstaðar bloggaði einhver að munurinn á þessu og morðleikjunum er að morðleikirnir hafa aðdraganda og tilgang. Það er þá væntanlega stríðs tengt, terrorista tengt, eða glæpa tengt. Þar þarf fólk að nota hausinn til að komast í gegn um leikinn, eða eitthvað álíka. Veit ekki, spila ekki svona leiki.

Í þessu tilfelli er ekkert plan - bara verið að nauðga konu. Algjörlega tilgangslaust og ljótt. Svo er þetta kynbundið. Það væri sjálfssagt ekki eins spennandi og skemmtilegt ef það væri verið að nauðga karlmanni.  Hann væri eltur, negldur niður og svo fengu karlarnir að nauðga honum eins og þeir vildu.

Og hvað svo? Hvað ef að næsti "leikur" býður upp á barnanauðgun? Eða ungabarnanauðgun? Hvar á að draga mörkin? Eða eigum við bara ekkert að hafa nein mörk og leyfa allt?

[Sigurður Sindri (IP-tala skráð) 26.5.2007 kl. 17:27]

Þessi þróun á sér ekki stað á Íslandi, hún á sér stað í heiminum. Klámvæðingin er að verða meira áberandi og sjúkari með hverjum deginum (af parti til vegna aukna möguleika til upplýsingaflæðis), og er verið að taka á þessari þróun hér á Íslandi. Auðvitað skerðir þetta frelsið okkar að einhverju leiti. En það er partur af því að vera meðlimur í samfélagi. Ef það er eitthvað sem ógnar samfélaginu, þá er frelsi skert til að taka á þessari ógn. Þú getur ekki verið partur af samfélagi auk þess að búast við algjöru frelsi.

Það koma margir með þá röksemdarfærlsu að það sé hræsni að banna þennan leik á meðan leikir sem innihalda morð eru leyfðir. Ég er á því að það eigi að taka mun harðar á slíkjum leikjum. Hins vegar verður að segjast að það er ekki hægt að bera þetta tvennt saman. Hvort þættuð ykkur verra, barn sem væri að leika sér í skotleik eða barn sem er í nauðgunarleik? Þið getið ekki borið þetta saman með alvarleika glæpsins sjálfs að sjónarmiði. Þótt morð sé alvarlegra en nauðgun, þá er er nauðgun í langflestum tilvikum grimmdarlegri glæpur(í tölvuleikjum að minnsta kosti).

Þú kemur þarna með dæmi um rit sem ætti að banna vegna þess að nauðganir koma þar fyrir. Nauðgun er ekki bara nauðgun, samhengið skiptir öllu, hvernig getur þú ekki vitað það?

Við vitum að áhrif ýmissa tölvuleikja hafa mjög slæm áhrif á börn og eldri. Með þá vitneskju, sem við höfðum kannski ekki áður, af hverju ættum við ekki að banna þær sjúku nýjungar sem eru að koma á sjónarsviðið? Útaf frelsi? Þú ert partur af samfélagi, þú verður að fórna einhverju frelsi, dealaðu við það. Auðvitað er hægt að ræða og rífast um hvar eigi að draga mörkin, en þetta er n-a-u-ð-g-u-n-a-r-leikur, ef það er ekki handan markanna þá veit ég ekki hvað.


p.s. Bara plís, ekki tala um frelsi eins og eitthvað trúarbragð.

[Promotor Fidei, 26.5.2007 kl. 21:22]

• “Og hvað svo? Hvað ef að næsti "leikur" býður upp á barnanauðgun? Eða ungabarnanauðgun? Hvar á að draga mörkin? Eða eigum við bara ekkert að hafa nein mörk og leyfa allt?”

Skrifar Ex354. En sama rökfærsla getur allt eins virkað í hina áttina. Ef við bönnum þetta, hvað viljum við banna næst? Bönnum við allt klám enda menn óðar orðnir nauðgarar ef þeir sjá slíkt? Erum við ekki fyrr en varir farin að banna geirvörtuna á Janet Jackson því spinna má upp keðju af mögulegum og ómögulegum afleiðingum þess að grey litlu börnin sjái slíkan hroða, -hvað þá grey karlarnir sem verða nauðgarar við það eitt að sjá vott af kynferðislegu efni?

Og þannig má spinna áfram endalaust. Bönnum við sjóslysamyndir til að styggja ekki ekkjur sjómanna? Bönnum við Taggart til að róta ekki við viðkvæmum tilfinningum ættingja morðfórnarlamba?

Bönnum við bjór, svo brennivín og loks vanilludropa af því sumir kunna sér ekki hóf? Bönnum við farartæki með meira en 50 hestafla vélar til að stöðva umferðarslysin? Bönnum við hnífa svo enginn verði stunginn, og rafmagn svo enginn fái raflost? Bönnum við rottueitur til að gefa ekki röng skilaboð til aðþrengdra eiginkvenna? -Eða getum við kannski treyst því að allur þorri fólks sé nægilega miklu skyni gæddur til að geta ráðið sér sjálft? Hvað svo þegar einhverjum þykir rétt að banna smokkinn því hann samræmist ekki siðaskoðunum þeirra um kynlíf? Eða þegar banna á fóstureyðingar, enda konum vart treystandi að ráða yfir eigin líkama og lífi?

Fólk verður að átta sig á að um leið og farið er að banna og boða hvað má sjá, gera eða hugsa er ein manneskja farin að taka frelsi af annarri. Og það gildir einu hvort ein manneskja sviptir aðra hugsunarfrelsi, eða hvort milljónir manna svipta einum rómi þessa sömu manneskju sömu réttindum. Brotið á einstaklingnum er jafnalvarlegt fyrir því, og samfélagið stígur jafnstórt þroskaskref afturábak.

Sigurður Sindri segir “plís, ekki tala um frelsi eins og trúarbrögð”, en það er einmitt það sem þarf að gera. –Það virðist þurfa að standa vörð um frelsið öllum stundum, og verja það með kjafti og klóm, því alltaf er einhver tilbúinn að hrópa nei og stopp og skipa háum og frekum rómi öðrum fyrir um hvað er gott og leyfilegt og hvað er vont og bannað.

Frelsi til athafna og skoðana, meira að segja frelsið til að spila japanska dónatölvuleiki -ekki boð og bönn- er grundvöllurinn að framförum og þroska bæði einstaklings og samfélags. Það gildir þó eingöngu ef við trúum því að rök og almenn skynsemi séu smitandi: að fullorðið fólk sé ekki svo skini skroppið að það geti ekki lært og þroskast. Að viti gætt fólk fallist á endanum á þá skoðun að jörðin er ekki flöt, og að konan var ekki sköpuð úr karlmannsrifi.Í hefðbundnum skilningi er ég trúleysingi, en ég þó er kannski eitt sem ég trúi á: Að mannskepnan, “hinn viti borni maður” taki sönsum, og að skynsemin verði á endanum yfirsterkari trúarkreddum og misvitrum siðaboðum. Ég trúi að fólk geti ráðið sér sjálft og borið ábyrgð á eigin velferð, og að þá fyrst sé ástæða til að óttast þegar aðrir taka það að sér að ráða siðferði okkar.Höldum uppi virkum samræðum, leyfum öllum sjónarhornum að komast að án fordóma og aðkasts, og leyfum fólki síðan að ráða sér sjálft. Ekki ákveða fyrir aðra hvað þeir mega gera, ef þú vilt ekki að aðrir geri það sama fyrir þig. Taktu sjálfur ábyrgð á eigin gjörðum, og treystu því að fólkið í kringum þig, rétt eins og þú sjálfur, hafi til að bera vitsmunina til að gera slíkt hið sama.